“Wat zou er anders kunnen op ons bedrijf?”

“Wij hadden ons bedrijf vrij traditioneel ingericht. De koeien liepen van voor- tot najaar overdag in de wei en ‘s nachts haalden we ze binnen om kuilvoer te kunnen voeren. Maar al met al vond ik dat we wel heel veel werk aan de koeien hadden. Dat combineerde slecht met ons jonge gezin. Sowieso door het voeren zelf, maar ook de voederwinning voor de gras- en maïskuil kostte veel tijd en geld. Daarbij waren er vaak koeien met klauwproblemen. Toen we de kans kregen grond rondom onze huiskavel bij te kopen, hadden we ineens de mogelijkheid om de bedrijfsvoering om te gooien.”

24/7 weiden als grootste aanpassing

“Samen met een adviseur hebben we bekeken wat er op ons bedrijf anders zou kunnen en hoe we dit -verspreid over enige jaren- kunnen realiseren. Daarvoor was het duurzaamheidsplan waarmee elke deelnemer aan Duurzame Melkveehouderij Drenthe begint een handige start. De rest van het advies hebben we deels bekostigd uit de uitvoeringsbijdrage die bij het project hoort. Het weiden zoals we dat nu doen, dat is voor ons de grootste aanpassing. We hebben tot nu toe de helft van het grasland ingezaaid met kruidenrijke grasmengsels en weiden de koeien het grootste deel van het jaar 24 uur per dag.”

Goede scores kringloopwijzer

“Door de gekozen grasmengsels gebruiken we geen kunstmest meer. Het kruidenrijke grasland bevat stikstofbindende planten waardoor de kunstmest niet meer nodig is en stikstof uit de lucht in de bodem wordt vastgelegd. Dit is goed voor onder meer onze scores op stikstofbodemoverschot en CO2. Ook spuiten we niet meer tegen onkruid. Daar kunnen immers de kruiden uit het mengsel niet tegen. Duurzame melkveehouderij Drenthe beloont op vijf kengetallen uit de kringloopwijzer. Na onze omslag scoorden we vooral op het weiden, het stikstof- en fosfaatbodemoverschot en de CO2 beter dan voorheen. De score voor ammoniakemissie loopt wat bijzonder doordat dit berekend wordt uit aannames en gemiddelden voor wat betreft het eiwitgehalte van het gegraasde gras. Die halen we daardoor het ene jaar wel en het andere jaar soms niet.”

Veel minder werk door stripgrazen

“Door uitgebreid te weiden, halen de koeien het grootste deel van het jaar zélf hun voer op. Begin maart gaan ze overdag al naar buiten en vanaf mei tot en met oktober lopen ze daar dag en nacht. Vanaf eind oktober tot aan ongeveer kerst weiden we de koeien nog overdag. Daarna staan de dieren nog ca 2,5 maand binnen. Dit scheelt enorm in kuilvoer en dus in het maaien van gras. Maïs heb ik niet meer nodig. Door het lagere eiwit in de kruidenrijke kuil is het zetmeel uit maïs niet meer nodig als aanvulling.”

Kleine voorraad voldoende

“Onze kuil is een combinatie van ‘puur’ grasland en kruidenrijk grasland. We hebben op deze manier een voorraad kuilvoer nodig voor 4 à 5 maanden tegenover jaarrond bij ons oude bedrijfssysteem. Als de koeien buiten staan verplaats ik meerdere keren per dag de draad waarachter de koeien lopen. Dat weegt echt op tegen de hoeveelheid werk bij stalvoedering en inkuilen. Zo heb ik tenminste ook tijd voor ons gezin met drie kleine kinderen”

Bedrijfsrendement

“We hebben de komende jaren nog wat extra onkosten aan het inzaaien van het kruidenrijke grasland, maar zelfs met dat aspect ingecalculeerd, hebben we een vergelijkbaar bedrijfsrendement als voorheen. En dat met minder werk en minder liters melk per koe. De melkproductie per koe was 3 jaar geleden 8500 kg, dat is nu 7000 kg. Krachtvoerverbruik per koe is hierbij gehalveerd.”

“Als straks de opstart-onkosten van de nieuwe bedrijfsvoering achter de rug zijn komen we naar verwachting zelfs beter uit dan in ons ‘oude’ systeem. De komende jaren hebben we nog investeringen te gaan in goede kavelpaden en uiteraard het zaaizaad voor de omslag van de resterende hectares naar kruidenrijk.”

Bijna iedereen kan meer weiden

“Als ik collega-melkveehouders íets kan aanraden is dat wel meer te gaan weiden. Ik denk dat best veel boeren uitgebreider kunnen weiden dan ze denken. En ook dat het meer oplevert dan ze denken. Hiervoor heb je wel een goede adviseur nodig die met je meedenkt. En Duurzame Melkveehouderij Drenthe zorgt met de uitvoeringsbijdrage/voucher in elk geval voor (deels) gratis advies! Ook de koeien in het voorjaar éérst laten grazen en dán pas de eerste snede maaien is een goede tip. Dan gaat het beste voorjaarsgras meteen in de koe!”