Kruidenrijk gras: kunstmest besparen en extra voederwaarde

Maatschap Jobing in Grolloo heeft in de herfst van 2022 vier hectare kruidenrijk grasland ingezaaid na de teelt van consumptieaardappelen. Het bedrijf neemt deel aan het project Natuurinclusieve Landbouw (NIL) Drentsche Aa (zie kader Project NIL Drentsche Aa). “We hebben al 20 jaar zo’n 50 hectare gras-witte klaverpercelen. Klaver is een vlinderbloemige dat stikstof uit de lucht bindt, waardoor we minder mest nodig hebben op het grasland”, vertelt Mark Jobing. “Kruidenrijk grasland bevat naast een aantal vlinderbloemigen ook veel kruiden. Sommige kruiden wortelen dieper dan de meeste grassen. Daardoor nemen bepaalde kruiden meer mineralen op uit de bodem dan gras. Onze koeien krijgen daarmee naar verhouding meer mineralen binnen dan bij 100% grasland. En mineralen, zoals bijvoorbeeld selenium uit weegbree en cichorei, bevorderen de gezondheid van het vee.” De diepe en de meer intensieve beworteling maakt kruidenrijk grasland ook minder droogtegevoelig en het verbetert de bodemstructuur.

Gezonde bodem en gezonde koeien

Kruidenrijk grasland heeft veel voordelen. Het is gezond voor koeien, het verbetert de bodemkwaliteit en het kan bijdragen aan extra vastlegging van CO2. Kruiden in het gras zijn goed voor de biodiversiteit, zowel bovengronds als ondergronds. “Als de kruiden op verschillende momenten kunnen bloeien, trekken ze veel insecten aan en daarmee ook meer weidevogels. Het bevordert de biodiversiteit, ondergronds stimuleert kruidenrijk grasland een actiever bodemleven. En de vlinderbloemigen in het mengsel binden stikstof uit de lucht, waardoor kruidenrijk gras minder bemesting nodig heeft”, zegt Jobing. Na inzaai van het kruidenrijke gras in het najaar van 2022 is bemest met een kali-meststof waar ook magnesium in zit voor een goede beginontwikkeling. “Na bijvoorbeeld maisteelt moet je ook meer kali geven, omdat mais veel kali onttrekt aan de bodem.” Jobing gebruikt ook al jaren vaste geitenmest en compost om het organische stofgehalte van de bodem te verhogen. “We verbeteren zo de bodem en streven naar een het sluiten van een regionale kringloop.”

Jobing kreeg een vergoeding van de provincie Drenthe voor het kruidenrijke graszaadmengsel voor inzaai van drie hectare. “Kruidenrijk grasland telt ook mee in de GLB- eco-regeling en dat levert extra punten en premie per hectare op.” De maten willen wel meer kruidenrijk grasland inzaaien. “Maar niet alles. Want op veengrond gedijen de kruiden niet, daarvoor is het te nat. Op 20 hectare gedraineerde grond past het beter”, vertelt Jobing. “Komend najaar zaaien we weer drie hectare kruidenrijk grasland in. Belangrijk hierbij is beheersing van de onkruiddruk en om voldoende kruiden en klavers in kruidenrijk grasland te behouden ten opzichte van de grassen”.

Voeren kruidenrijk gras

Op het perceel met kruidenrijk grasland past Jobing zomerstalvoeren toe. “We maaien om de twee tot drie weken. Het verse product is erg smakelijk, de koeien vreten het graag en we melken er goed op. Kort maaien, is efficiënter voor de hergroei. Als het droog weer is, is het maai-interval wat langer.” Bij te grote droogte beregent Jobing het kruidenrijke grasland. “Dit jaar is dat één keer gebeurd, vorig jaar vier keer.” Een voordeel van kruidenrijk gras is dat het minder gevoelig is voor de schimmel kroonroest dan gras. “Kruidenrijk gras blijft daardoor langer smakelijk, ook later in het seizoen en dat stimuleert de opname ervan.”